رویاهای قدیمی کسانی که دوست دارند در فضا زندگی کنند، این بوده که سیاره مریخ را مثل زمین قابل زندگی کنند. اما وقتی خوب به این فکر می‌کنیم که برای شکل دهی سیاره مریخ به چه چیزهایی نیاز داریم، می‌بینیم که این کار خیلی سخت‌تر از آن چیزی است که فکر می‌کنیم.
تصورات ارائه شده در آثاری همچون سه‌گانه مریخ کیم استنلی رابینسون، که حجم عظیمی از مواد برای انتقال به مریخ جهت دستیابی به شرایطی مشابه زمین را به تصویر می‌کشد، با واقعیت‌های علمی فاصله بسیار زیادی دارد. این نتیجه‌گیری، چکیده‌ای از مقاله‌ای است که توسط لژک چکوفسکی از آکادمی علوم لهستان در پنجاه و ششمین کنفرانس علوم قمری و سیاره‌ای ارائه شده است.
تحقیقات و جزئیات مهم شکل دهی سیاره مریخ
مقاله مذکور با عنوان مشکلات انرژی زمین‌سازی سیاره مریخ، به این واقعیت می‌پردازد که چه میزان گاز برای رساندن فشار سطح مریخ به سطحی قابل قبول مورد نیاز است. همانطور که دکتر چکوفسکی اشاره می‌کند، فشار فعلی بر سطح مریخ به حدی پایین است که آب موجود در بدن انسان بلافاصله شروع به جوشیدن می‌کند. این بدان معناست که تمامی ساکنان آینده این سیاره نیازمند پوشیدن لباس‌های فضایی تحت فشار خواهند بود.
با این حال، نقاط خاصی بر روی سیاره مریخ وجود دارند که فشار در آن‌ها به سطح قابل تحمل‌تری نزدیک‌تر است. تخمین زده می‌شود که این فشار در حدود یک دهم فشار اتمسفر زمین باشد، جایی که آب تنها در دمای ۵۰ درجه سانتی‌گراد به جوش می‌آید، که اندکی بالاتر از دمای معمول بدن انسان است. به نظر می‌رسد که برای آغاز فرآیند شکل‌دهی، باید از همین نقاط شروع کرد.
نزدیک‌ترین مکان به این سطح فشار در حال حاضر در منطقه مریخ، موسوم به Hellas Planitia، واقع شده است. میانگین فشار در این ناحیه حدود یک صدم فشار سطح دریا بر روی زمین است و تنها یک دهم مقدار مورد نیاز برای اطمینان از عدم جوشیدن فوری مایعات بدن در صورت قرار گرفتن پوست در معرض جو سیاره مریخ را داراست.
در حالی که دکتر چکوفسکی چندین سناریوی دیگر را نیز مورد بررسی قرار می‌دهد، مانند رساندن میانگین فشار اتمسفر سیاره به سطح دریا بر روی زمین، مقدار کل جوی که باید به مریخ منتقل شود، مرتبه‌ای بزرگ‌تر از آن است و از نظر انرژی مورد نیاز برای تحقق این افزایش، هزینه‌های بسیار سنگینی را به دنبال خواهد داشت.
حال این پرسش مطرح می‌شود که این حجم عظیم از مواد برای ایجاد جو سیاره مریخ از کجا باید تامین شود؟ پاسخ دکتر چکوفسکی قاطعانه است: کمربند کویپر.
او امکان استفاده از سیارک‌های موجود در کمربند اصلی سیارک‌ها را نیز بررسی کرد. مزیت این اجرام، نزدیکی نسبی آن‌ها به مریخ است. با این حال، آن‌ها فاقد میزان کافی آب و نیتروژن برای کمک به ساخت جوی شبیه به زمین هستند.
ابر اورت، یک دیسک غول‌پیکر و در حال حاضر نظری، که حاوی میلیاردها جسم یخی است، به مراتب بیش از مقدار مورد نیاز مواد برای تامین جو سیاره مریخ را در خود جای داده است.
با این وجود، پس از محاسبات اولیه، دکتر چکوفسکی دریافت که حدود ۱۵۰۰۰ سال طول خواهد کشید تا یک جرم از ابر اورت با ابعاد منطقی به اندازه‌ای به مریخ نزدیک شود که بتواند تأثیر مادی بر جو آن بگذارد.
واژه «ضربه» در این محاسبات کلیدی است، زیرا مدلی که این محاسبات توصیف می‌کنند، برخورد یک جسم کوچک‌تر به خود مریخ را شامل می‌شود. این برخورد، هم مواد لازم و هم انرژی کافی برای کمک به گرم شدن سیاره را آزاد خواهد کرد.
به نظر می‌رسد که اجرام موجود در کمربند کویپر بهترین گزینه برای این منظور باشند، زیرا آن‌ها حاوی مقادیر قابل توجهی آب هستند و از نظر تئوری، می‌توان آن‌ها را طی دهه‌ها، به جای هزاران سال، به سیاره مریخ منتقل کرد.
با این حال، این اجرام هنگامی که به خورشید نزدیک می‌شوند، بسیار غیرقابل پیش‌بینی می‌شوند. آن‌ها ممکن است از هم بپاشند و بخشی از مواد آن‌ها در منظومه شمسی داخلی هدر رود، به ویژه اگر تکنیک مورد استفاده برای ارسال آن‌ها به داخل منظومه شمسی شامل استفاده از کمک گرانشی باشد. چنین مانوری می‌تواند این توپ‌های یخی و سنگی را که نسبتا آزادانه در کنار هم قرار گرفته‌اند، از هم بپاشد.
نتیجه‌گیری نهایی دکتر چکوفسکی ساده است:
حداقل از نظر تئوری، ما می‌توانیم مواد کافی برای افزایش چشمگیر فشار اتمسفر سیاره مریخ به حدی که برای انسان‌ها قابل تحمل باشد، یا حداقل تا حدی که در مواجهه با آن بلافاصله جان خود را از دست ندهند، به دست آوریم.
با این حال، انجام این کار مستلزم آن است که یک جرم یخی قابل توجه از کمربند کویپر به سوی مریخ پرتاب شود. برای تحقق این امر، مهندسان باید یک سیستم پیشرانه طراحی کنند که برای هدایت این جرم یخی به نیروی گرانش متکی نباشد.
دکتر چکوفسکی در پایان مقاله خود، یک راکتور همجوشی را پیشنهاد می‌کند که یک موتور یونی را تغذیه کند، اما جزئیات زیادی در مورد چگونگی عملکرد این سیستم ارائه نمی‌دهد.
احتمالا روش‌های دیگری برای شکل دهی سیاره مریخ وجود دارد که شامل مهندسی زیستی می‌شود، اما همانطور که محققان اشاره می‌کنند، این روش‌ها نیز نیازمند مصرف بی‌رویه انرژی خواهند بود.
با توجه به الزامات تکنولوژیکی مورد نیاز برای دستیابی به این چشم‌انداز، به نظر می‌رسد که ما تا رسیدن به این هدف فاصله بسیار زیادی داریم. اما این موضوع باعث نمی‌شود که علاقه‌مندان به سیاره مریخ رویای آینده‌ای شبیه به زمین را در سر بپرورانند حتی اگر این رویا شامل برخورد دادن چندین سنگ بزرگ به این سیاره برای تحقق آن باشد.
__ تکنو دات مرجع اخبار تکنولوژی __
