نحوه تهیه قهوه، به ویژه در محیطهای کاری، میتواند در تأثیر قهوه بر سطح کلسترول خون اثر بسیار بزرگی داشته باشد. قهوه موجود در دستگاههای قهوهساز رایج در محل کار، اغلب حاوی مقادیر قابل توجهی از ترکیباتی به نام دیترپنها (ترکیبات آلی از چهار واحد ایزوپرن) است که میتوانند سطح کلسترول بد (LDL) را در خون افزایش دهند. با این حال، روشهای سادهای برای کاهش این اثرات منفی وجود دارد.
دیترپنها ترکیباتی هستند که توسط گیاهان تولید میشوند و اثرات متنوعی بر بدن انسان دارند. دو نوع از این ترکیبات، کافستول و کاهوول، با افزایش سطح کلسترول LDL مرتبط هستند. مطالعات نشان دادهاند که قهوه حاوی مقادیر قابل توجهی از این ترکیبات است، اما میزان آنها بستگی زیادی به روش تهیه قهوه دارد.
روند متفاوت تأثیر قهوه بر سطح کلسترول خون
پژوهشگران سوئدی میزان دیترپنها را در قهوههای تهیه شده با استفاده از دستگاههای قهوهساز و روشهای دم کردن مختلف اندازهگیری کردند. نتایج نشان داد که جوشاندن قهوه در حجم زیاد، بدترین روش از نظر افزایش سطح دیترپنها است. با این حال، با استفاده از فیلتر، میتوان به راحتی این میزان را کاهش داد.
دستگاههای قهوهسازی که معمولا در محیطهای کاری استفاده میشوند، قهوههایی با سطح نسبتا بالای دیترپن تولید میکنند. دیوید ایگمن، متخصص تغذیه بالینی در دانشگاه اوپسالا، اظهار داشت:
“ما ۱۴ دستگاه قهوهساز را بررسی کردیم و متوجه شدیم که میزان این مواد در قهوههای تهیه شده با این دستگاهها، به طور قابل توجهی بیشتر از قهوههای تهیه شده با دستگاههای قهوهساز فیلتر قطرهای معمولی است. این یافتهها نشان میدهد که فرآیند فیلتراسیون، نقش حیاتی در کاهش میزان این ترکیبات افزایشدهنده کلسترول در قهوه دارد.”
تأثیر مثبت قهوه فیلتر شده
محققان فواید مصرف سه فنجان قهوه در روز، پنج روز در هفته را برای یک فرد محاسبه کردند. نتایج نشان داد که جایگزینی قهوه ماشینی با قهوه فیلتر شده با کاغذ، میتواند سطح کلسترول LDL را به اندازهای کاهش دهد که خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را در طول ۵ سال، ۱۳ درصد و در طول ۴۰ سال، ۳۶ درصد کاهش دهد.
محققان نمونههایی از قهوه تهیه شده با ۱۱ دستگاه قهوهساز که قهوه آسیاب شده را با آب داغ مخلوط کرده و از فیلتر فلزی عبور میدادند، و همچنین سه دستگاه دیگر که کنسانتره قهوه مایع را با آب داغ بدون فیلتر مخلوط میکردند، جمعآوری کردند.
برای مقایسه، تیم تحقیقاتی قهوه را با استفاده از روشهای مختلفی از جمله دم کردن قطرهای، پرکولاتور، فرنچ پرس و جوشاندن تهیه کردند. سپس نمونهها برای اندازهگیری غلظت دیترپنها منجمد و آنالیز شدند. علاوه بر این، چهار نمونه اسپرسو از سه کافه تریا و یک محل کار جمعآوری شد.
نتایج نشان داد که روشهای دستی تهیه قهوه، عموما منجر به تولید قهوههایی با سطح دیترپن کمتر نسبت به دستگاههای قهوهساز میشوند. در میان روشهای مختلف، قهوه اسپرسو با میانگین سطح کافستول حدود ۱۰۶۰ میلیگرم در لیتر، بدترین روش به نظر میرسید. با این حال، با توجه به تنوع بالای سطح دیترپنها در نمونههای اسپرسو، نمیتوان نتیجهگیری قطعی در این مورد داشت.
قهوه تهیه شده با دستگاههای قهوهساز مایع و دمآوری، میانگین غلظت کافستول ۱۷۴ میلیگرم در لیتر و کاهوول ۱۳۵ میلیگرم در لیتر داشت. فرنچ پرس و پرکولاتور، قهوههایی با سطح دیترپن متوسط تولید میکردند، در حالی که قهوه فیلتر قطرهای، کمترین میزان دیترپن را داشت.
قهوه جوشانده و راه حل آن
قهوه جوشانده، یک روش سنتی و بدون فیلتر که در برخی کشورها رایج است، بالاترین غلظت دیترپن را داشت. با این حال، با فیلتر کردن قهوه جوشانده از طریق پارچه، میتوان میزان دیترپنها را به طور قابل توجهی کاهش داد.
این مطالعه دارای محدودیتهایی از جمله حجم نمونه کوچک و متغیرهای در نظر گرفته نشده مانند اندازه منافذ فیلتر، فشار آب و دما است. همچنین، یافتههای مربوط به تأثیر قهوه بر سلامتی، گاهی متناقض هستند. به عنوان مثال، برخی مطالعات نشان دادهاند که مصرف منظم قهوه میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی متابولیک، زوال عقل، پارکینسون و برخی سرطانها را کاهش دهد.
با این حال، نتایج این مطالعه نشان میدهد که نحوه تهیه قهوه، به ویژه استفاده از فیلتر، میتواند تأثیر قابل توجهی بر سطح کلسترول خون داشته باشد. برای افرادی که به طور منظم قهوه مصرف میکنند، استفاده از قهوه فیلتر قطرهای یا سایر قهوههای فیلتر شده، انتخاب بهتری است.
__ تکنو دات مرجع اخبار تکنولوژی __