میکروپلاستیکها به طور گسترده در محیط زیست و حتی بدن انسان نفوذ کردهاند. این ذرات ریز در بافتهای انسانی، رسوبات باستانی و حتی آب بطری یافت میشوند. اما شاید برای بسیاری تکاندهنده باشد که بدانند یک کیسه چای ساده میتواند منبع عظیمی از این ذرات باشد.
مطالعهای جدید توسط محققان دانشگاه خودمختار بارسلون (UAB) در اسپانیا نشان داده است که چای کیسه ای حاوی میکروپلاستیک (MNPL) را در هر میلیلیتر آبی که در آن غوطهور میشود، حدود میلیاردها از آنها را آزاد کند. این یافتهها نگرانیهای جدی را در مورد مصرف روزانه این نوشیدنی محبوب و تأثیرات آن بر سلامت انسان برانگیخته است.
شاید این ارقام بسیار بالا به نظر برسند، اما با تحقیقات قبلی در مورد تأثیر ترکیب پلاستیک و حرارت بالا، مانند گرم کردن ظروف پلاستیکی در مایکروویو، همخوانی دارد. این یافتهها یادآوری هشیارکنندهای از شیوع گسترده MNPL در زندگی روزمره ماست. این ذرات نه تنها در محیط زیست، بلکه در غذاها و نوشیدنیهایی که مصرف میکنیم نیز حضور دارند.
تحقیقات مهم نسبت به چای کیسه ای حاوی میکروپلاستیک
آلبا گارسیا رودریگز، میکروبیولوژیست از UAB، در این باره میگوید: ما توانستهایم این آلایندهها را با استفاده از مجموعهای از تکنیکهای پیشرفته شناسایی و توصیف کنیم. این تکنیکها ابزاری حیاتی برای پیشبرد تحقیقات در مورد تأثیرات احتمالی این ذرات بر سلامت انسان فراهم میکنند. این امر نشاندهنده اهمیت استفاده از روشهای دقیق و پیشرفته برای بررسی این نوع آلودگیهاست.
مطالعات پیشین نیز نگرانیهایی را در مورد میزان و تأثیر بالقوه ذرات مصنوعی موجود در چای کیسهای بر سلامتی مطرح کرده بودند. در این مطالعه، محققان با استفاده از انواع مختلف چای کیسهای که به صورت تجاری به فروش میرسند، تلاش کردند تا به دقیقترین نتایج دست یابند. این رویکرد، اعتبار و قابلیت تعمیم یافتههای تحقیق را افزایش میدهد.
محققان برای بررسی دقیقتر، از تکنیکهای لیزری برای اندازهگیری سرعت و پراکندگی نور استفاده کردند. این تکنیکها تصویر بسیار دقیقی از خواص شیمیایی و فیزیکی ذرات آزاد شده از کیسههای چای ارائه میدهند. به عبارت دیگر، با استفاده از این روشها، محققان توانستند به طور دقیق اندازه، شکل و ترکیب شیمیایی ذرات آزاد شده را تعیین کنند.
در این تحقیق، سه نوع چای کیسهای مورد آزمایش قرار گرفتند:
کیسههایی که عمدتا از پلیپروپیلن ساخته شدهاند، حدود ۱.۲ میلیارد ذره در هر میلیلیتر آزاد میکنند که اندازه متوسط آنها ۱۳۶.۷ نانومتر است. پلیپروپیلن نوعی پلاستیک رایج است که در بستهبندی مواد غذایی و سایر محصولات استفاده میشود.
کیسههای سلولزی به طور متوسط ۱۳۵ میلیون ذره در هر میلیلیتر آزاد میکنند که اندازه آنها حدود ۲۴۴ نانومتر است. سلولز مادهای طبیعی است که در دیواره سلولی گیاهان یافت میشود، اما در برخی از چای کیسهای به عنوان ماده اصلی یا کمکی استفاده میشود.
چای کیسهای ساخته شده از نایلون-۶ معمولا ۸.۱۸ میلیون ذره در هر میلیلیتر آزاد میکنند که اندازه متوسط آنها ۱۳۸.۴ نانومتر است. نایلون-۶ نیز نوعی پلیمر مصنوعی است که در صنایع مختلف کاربرد دارد.
این تفاوت در میزان آزادسازی ذرات میتواند به دلیل نوع پلیمر مورد استفاده در ساخت کیسهها و همچنین ساختار و نحوه تولید آنها باشد.
محققان همچنین نحوه تعامل ذرات MNPL با سلولهای روده انسان را در محیط آزمایشگاهی بررسی کردند. آنها دریافتند که در سلولهای تولیدکننده مخاط روده، میزان جذب این پلاستیکها به حدی است که میتوانند به هسته سلول نیز برسند. این یافته از نظر ارزیابی تأثیرات پلاستیکهای شناور در بدن انسان بسیار حائز اهمیت است، زیرا نشان میدهد این ذرات میتوانند به عمق سلولها نفوذ کنند و احتمالاً باعث اختلال در عملکرد آنها شوند.
محققان در مقاله منتشر شده خود تأکید میکنند: ترکیب پلیمری MNPLها به طور قابل توجهی بر تعاملات بیولوژیکی آنها تأثیر میگذارد و منجر به هدفگیری و تأثیرات متنوع بر روی اندامها، بافتها و سلولها میشود. به عبارت دیگر، نوع پلاستیک و اندازه ذرات آن میتواند تعیین کند که این ذرات در کدام قسمت از بدن تجمع پیدا کنند و چه تأثیراتی بر آن قسمت داشته باشند.
این تفاوتها میتواند منجر به الگوهای تجمع خاص، پروفایلهای سمیت، پاسخهای ایمنی و اثرات درازمدت سلامتی مانند سمیت ژنتیکی و سرطانزایی شود. به همین دلیل، تحقیقات بیشتر در این زمینه ضروری است تا بتوان به طور دقیقتر خطرات این ذرات را برای سلامت انسان ارزیابی کرد.
این تیم تحقیقاتی خواستار انجام اقدامات بیشتر برای استانداردسازی استفاده از پلاستیک در بستهبندی مواد غذایی به منظور حفظ سلامت عمومی است. در حالی که هنوز سؤالات زیادی در مورد تأثیرات این ذرات بر سلامت انسان وجود دارد، شواهد فزاینده نشان میدهد که حضور رو به رشد ذرات پلاستیکی ریز میتواند اکوسیستمها و سلامت انسان را در معرض خطر جدی قرار دهد.
تصور میشود که میکروپلاستیکها و نانوپلاستیکها میتوانند با عملکرد طبیعی سلولها تداخل داشته باشند و احتمال عفونت را افزایش دهند. همچنین، وجود این ذرات در روده با بیماریهایی مانند بیماری التهابی روده (IBD) مرتبط دانسته شده است. این امر نشان میدهد که ورود این ذرات به بدن میتواند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد.
محققان در پایان تأکید میکنند: از آنجایی که استفاده از پلاستیک در بستهبندی مواد غذایی همچنان در حال افزایش است، تحقیقات علمی و سیاستگذاریها باید چالشهای ناشی از آلودگی MNPL را برای اطمینان از ایمنی مواد غذایی و رفاه مصرفکننده به طور جدی مورد بررسی قرار دهند. این امر نیازمند همکاری بین دانشمندان، تولیدکنندگان و سیاستگذاران است تا راهکارهای مناسب برای کاهش این نوع آلودگی و حفاظت از سلامت انسان و محیط زیست ارائه شود.
__ تکنو دات مرجع اخبار تکنولوژی __