مغز ما یه دکمه تنظیم مجدد داره که موقع خواب فشارش میدیم!
مغز ما موقع خواب یه جوری میشه که انگار یه دکمه تنظیم مجدد روش فشار داده میشه. دانشمندا میگن این اتفاق فقط چند ساعت اول خواب میفته و باعث میشه که بعضی از اتصالات مغزی ضعیف تر بشن، استراحت کنن و دوباره تنظیم بشن.
محققان انگلیسی میگن این کشف از یه فرضیه به اسم “هموستاز سیناپسی” حمایت می کنه که میگه خواب یه جور تنظیم مجدد مهم برای سلامت مغزه.
به گفته ی یکی از محققان به اسم جیسون ریهل، خواب شاید مثل یه جور خاموشی برای مغز باشه که توش اتصالات مغزی ضعیف تر میشن تا ما بتونیم روز بعد چیزای جدید یاد بگیریم.
این تحقیق روی گورخرماهی انجام شده که مطالعه ی مغزشون آسونه. محققان دیدن که سلول های عصبی این ماهی ها تو ساعات بیداری، اتصالات بیشتری برقرار می کنن و موقع خواب این اتصالات رو از دست می دن.
جالبه که این ضعیف شدن اتصالات مغزی یه چیز خوبه! این اتصالات عصبی هر چی که تو روز فعالیت می کنن، قوی تر می شن و اگه خواب نباشه، مغزمون دیگه جایی برای یادگیری و چیزای جدید نداره.
هر چی گورخرماهی ها بیشتر بیدار نگه داشته می شدن، اتصالات بیشتری تو مغزشون ایجاد می شد و موقع خواب این اتصالات بیشتر از بین می رفتن.
این نشون میده که بین “فشار خواب” و اثربخشی فرآیند تنظیم مجدد مغز یه رابطه وجود داره.
ریهل میگه اگه این الگو تو انسان ها هم صادق باشه، یعنی خواب کوتاه بعد از ظهر که فشار خواب پایینه، به اندازه ی خواب شب که خسته ایم، برای تنظیم مجدد مغز موثر نیست.
این تحقیقات برای دانشمندایی که می خوان بفهمن خواب چجوری کار می کنه و چرا بهش نیاز داریم، خیلی مفیده.
خواب برای سلامتی ما خیلی مهمه و همه می دونیم که اگه به اندازه ی کافی نخوابیم، چه اتفاقاتی برای بدنمون میفته.
کارشناسان فکر می کنن خواب نقش مهمی تو تثبیت خاطرات داره، اما یه فرضیه ی دیگه هم هست که میگه خواب به دفع مواد زائد از مغز کمک می کنه.
هنوز خیلی چیزا در مورد خواب و اتفاقاتی که تو مغز موقع خواب میفته، ناشناخته ست. دنیای خواب یه جای مرموزه که حتی پیشرفته ترین تکنولوژی ها هم نمیتونن کامل ببیننش.
این تحقیق جدید یه سوال دیگه رو هم مطرح می کنه: تو نیمه ی دوم شب تو مغزمون چی اتفاق میفته؟ تحقیقات بیشتر شاید بتونه به این سوال جواب بده.
یکی از محققان به اسم آنیا سوپرپول میگه که فرضیه های دیگه ای هم در مورد فواید خواب وجود داره، مثلا اینکه خواب به تمیز شدن مغز از مواد زائد یا ترمیم سلول های آسیب دیده کمک می کنه.
این تحقیق تو مجله ی Nature منتشر شده.
