یک کشف باستانی جدید سرنخهایی درباره بازیهای تختهای باستانی و نحوه تعامل انسانها در دورههای قدیم به ما میدهد. باستانشناسان در شبهجزیره آبشرون و ذخیرهگاه گوبوستان در آذربایجان، شش طرح حکاکیشده بر روی سطوح صخرهای یافتهاند که قدمت آنها به حدود ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد میرسد. این طرحها شبیه به الگوی خاصی هستند که بازی تختهای معروف به بازی ۲۰۰۰ ساله سگ ها و شغال ها بر اساس آن طراحی شده است.
این یافتهها فرضیههای قبلی درباره محل پیدایش بازی ۲۰۰۰ ساله سگ ها و شغال ها را به چالش میکشد. باستانشناسان والتر کریست از دانشگاه لیدن و رحمان عبداللهیف از انجمن تاریخی مینهسوتا اشاره میکنند که ممکن است این بازی در واقع در جنوب غربی آسیا و نه مصر پدید آمده باشد.
کشفات نشان میدهد که بازیهای تختهای نه تنها وسیلهای برای تفریح، بلکه ابزاری برای ایجاد پیوندهای اجتماعی بودهاند. آثار باستانی یافتشده احتمالاً توسط گلهداران استفاده میشد و نشاندهنده تعاملات فرهنگی میان اقوام مختلف است. کریست و عبداللهیف در مقاله خود به این نکته اشاره میکنند که بازی پنجاه و هشت سوراخ در هزاره دوم قبل از میلاد، نقش مهمی در تقویت روابط اجتماعی و فرهنگی ایفا میکرد.
ویژگیهای بازی ۲۰۰۰ ساله سگ ها و شغال ها
بازی سگ ها و شغال ها که به عنوان یک مسابقهای برای حرکت مهرهها در مسیر مشخص طراحی شده، شامل ۵۸ سوراخ است و مهرهها به شکل سر سگ و شغال طراحی شدهاند. هدف این بازی، حرکت دادن تمام مهرهها به انتهای مسیر است.
تاکنون حدود ۷۰ تخته بازی از این نوع در نقاط مختلف، به ویژه در مصر کشف شده است. قدیمیترین نمونه آن در مقبرهای در الاساسیف مربوط به سالهای ۲۰۶۴ تا ۱۹۵۲ قبل از میلاد است. این در حالی است که کشفهای جدید در آذربایجان، تاریخچه این بازی را به چالش میکشد و نشان میدهد که ممکن است این بازی در نقاط مختلفی بهطور مستقل ظهور کرده باشد.
کشف شش طرح تخته در مکانهای مختلف آذربایجان، از جمله غاری که گلهداران از آن استفاده میکردند و مقبرههای ثروتمندان، نشان میدهد که این بازی در طیف وسیعی از جوامع محبوب بوده است. گستردگی جغرافیایی و زمینههای اجتماعی متفاوتی که این بازی در آنها یافت شده، نشاندهنده قدرت بازیها در ایجاد ارتباط و دوستی میان افراد است.
با توجه به این کشفیات، به نظر میرسد که بازی سگ ها و شغال ها نه تنها در میان اشراف مصر بلکه در میان دامداران و بازرگانان قدیمی نیز رواج داشته و به عنوان یک وسیله مؤثر برای تعاملات اجتماعی عمل میکرده است. گسترش سریع این بازی نشان میدهد که چگونه بازیها میتوانند به عنوان عوامل تسهیلکننده تعاملات اجتماعی در دوران باستان عمل کنند.
__ تکنو دات مرجع اخبار تکنولوژی __