انقراض دایناسورها؛ راز سیارکی که دایناسورها را نابود کرد فاش شد
آیا میدانستید سیارکی که میلیونها سال پیش به زمین برخورد کرد و به سلطنت دایناسورها پایان داد، سفری طولانی و پیچیده را از گوشهای تاریک و سرد منظومه شمسی آغاز کرده بود؟
یک مطالعه جدید پرده از رازی بزرگ برداشته است: سیارکی که ۶۶ میلیون سال پیش به زمین برخورد کرد و دهانه عظیم چیکسولوب را در شبه جزیره یوکاتان ایجاد کرد، از منطقهای بسیار دور در منظومه شمسی آمده است. این سیارک از جایی که نور خورشید به سختی به آن میرسد، از کمربند سیارکی اصلی و فراتر از مدار مشتری، به سمت زمین حرکت کرده است.
چرا این کشف مهم است؟
این یافته نه تنها به ما کمک میکند تا درک عمیقتری از تاریخچه زمین داشته باشیم، بلکه به ما نشان میدهد که زمین در طول تاریخ خود بارها و بارها مورد اصابت اجرام آسمانی قرار گرفته است. این برخوردها نقش مهمی در شکلگیری سیاره ما و تکامل حیات روی آن ایفا کردهاند.
سرنخهایی از اعماق زمین
دانشمندان با بررسی دقیق لایههای رسوبی که در زمان برخورد سیارک به زمین تشکیل شده بودند، به این کشف مهم دست یافتند. در این لایهها، مقادیر زیادی از فلزات کمیاب مانند ایریدیوم و پلاتین پیدا شده است. این فلزات در زمین بسیار نادر هستند، اما در شهابسنگها به وفور یافت میشوند.
مسیر مرگبار سیارک
با مقایسه ترکیب شیمیایی این فلزات با شهابسنگهای مختلف، دانشمندان توانستند منشأ سیارکی که باعث انقراض دایناسورها شد را مشخص کنند. آنها دریافتند که این سیارک از نوعی شهابسنگ خاص به نام شهابسنگ کندریت کربندار بوده است. این نوع شهابسنگها حاوی مقادیر زیادی آب و مواد آلی هستند و تصور میشود که نقش مهمی در انتقال آب به زمین و پیدایش حیات داشتهاند.
فاجعهای از آسمان
میلیونها سال پیش، زمین شاهد یکی از بزرگترین فجایع تاریخ خود بود. برخورد یک سیارک عظیم به منطقهای که امروزه مکزیک است، باعث انقراض دایناسورها و بسیاری از گونههای دیگر شد. اما این تنها اتفاقی نبود که در آن زمان رخ داد. در همان دوران، آتشفشانهای عظیمی در هند فعال بودند و مواد مذاب زیادی را به بیرون پرتاب میکردند.
دانشمندان همیشه کنجکاو بودند که بدانند آیا مواد معدنی خاصی که در لایههای زمین پس از این برخورد یافت میشود، از فضا آمدهاند یا از زمین. برای یافتن پاسخ این سوال، آنها روی یک ماده معدنی به نام روتنیوم تمرکز کردند. این ماده معدنی در شهابسنگها و سیارکها با نسبتهای متفاوتی نسبت به زمین یافت میشود.
دانشمندان نمونههایی از روتنیوم را از نقاط مختلف جهان و از شهابسنگها جمعآوری کردند و آنها را با هم مقایسه کردند. نتایج نشان داد که روتنیومی که در لایههای زمین پس از برخورد سیارک یافت میشود، با روتنیوم موجود در شهابسنگهای کربنی سازگاری بیشتری دارد. این شهابسنگها از قسمتهای دور منظومه شمسی میآیند.
چرا این اتفاق افتاد؟
دانشمندان هنوز نمیتوانند با اطمینان بگویند که چرا این سیارک خاص به زمین برخورد کرده است. اما آنها معتقدند که سیاره مشتری مانند یک سپر عمل میکند و از زمین در برابر برخورد شهابسنگها محافظت میکند. گاهی اوقات، برخی از شهابسنگها موفق میشوند از این سپر بگذرند و به زمین برخورد کنند.
نکته جالب:
جالب است بدانید که برخوردهای سیارکی در طول تاریخ زمین اتفاق افتاده است. اما برخوردی که باعث انقراض دایناسورها شد، یکی از بزرگترین و تأثیرگذارترین آنها بوده است.
این تحقیق نشان میدهد که سیارکی که به زمین برخورد کرده و باعث انقراض دایناسورها شد، از نوع شهابسنگهای کربنی بوده است. این نوع شهابسنگها معمولاً توسط سیاره مشتری به دام میافتند و به ندرت به زمین برخورد میکنند.