در اعماق یخهای دائمی سیبری، رازی پنهان شده است که دانشمندان را سالها به خود مشغول کرده است: دهانه های انفجاری سیبری که به طور ناگهانی در سطح زمین ظاهر میشوند. این حفرههای غولپیکر، که گویی از دل زمین فوران کردهاند، پرسشهای بسیاری را در مورد علل شکلگیری و تأثیرات آنها بر محیط زیست مطرح کردهاند.
اولین بار در سال ۲۰۱۴ بود که دانشمندان با این پدیده عجیب و غریب روبرو شدند. حفرهای عظیم در شبه جزیره یامال در سیبری کشف شد که ابعاد آن به طرز شگفتآوری بزرگ بود. قطر این حفره حدود ۳۰ متر و عمق آن بیش از ۵۰ متر تخمین زده شد. اطراف حفره نیز آثاری از پرتاب مواد به بیرون دیده میشد که نشان از یک انفجار قدرتمند داشت.
از آن زمان تاکنون، دهانههای مشابه دیگری در مناطق مختلف سیبری کشف شدهاند. این پدیده نه تنها دانشمندان، بلکه عموم مردم را نیز به خود مشغول کرده و نظریههای مختلفی در مورد علت شکلگیری آنها مطرح شده است.
راز دهانه های انفجاری سیبری در دل یخهای دائمی
تیمی از دانشمندان بریتانیایی و اسپانیایی پس از سالها تحقیق، سرانجام موفق شدهاند به راز شکلگیری دهانه های انفجاری سیبری نزدیک شوند. آنها با بررسی دقیق دادهها و نمونههای برداشته شده از منطقه، به این نتیجه رسیدهاند که عامل اصلی ایجاد این حفرهها، آزاد شدن ناگهانی گاز متان از زیر سطح زمین است.
گرم شدن کره زمین و ذوب شدن یخهای دائمی، شرایط را برای آزاد شدن گاز متان فراهم کرده است. گاز متان که در اعماق یخها به صورت هیدرات متان ذخیره شده است، با افزایش دما و کاهش فشار، به گاز تبدیل شده و به سمت بالا حرکت میکند. هنگامی که فشار گاز به حد کافی برسد، انفجاری رخ میدهد که باعث ایجاد دهانه های انفجاری سیبری میشود.
دانشمندان معتقدند که فرایند شکلگیری دهانه های انفجاری سیبری به صورت زیر است:
ذوب شدن یخهای دائمی: افزایش دما باعث ذوب شدن یخهای دائمی و ایجاد آب میشود.
نفوذ آب به لایههای زیرین: آب مذاب به لایههای زیرین نفوذ کرده و با لایههای حاوی هیدرات متان تماس پیدا میکند.
آزاد شدن گاز متان: با کاهش فشار و افزایش دما، هیدرات متان به گاز متان تبدیل شده و شروع به تجمع در زیر سطح زمین میکند.
ایجاد فشار و انفجار: با افزایش حجم گاز متان، فشار در زیر سطح زمین به شدت افزایش مییابد. در نهایت، این فشار به حدی میرسد که باعث انفجار و ایجاد حفرهای عظیم میشود.
آزاد شدن گاز متان در مقیاس بزرگ، عواقب جدی برای محیط زیست و اقلیم زمین دارد. گاز متان یکی از گازهای گلخانهای بسیار قوی است و نقش مهمی در گرمایش زمین ایفا میکند. بنابراین، آزاد شدن این گاز میتواند روند گرمایش جهانی را تسریع کند و تغییرات آب و هوایی شدیدتری را به دنبال داشته باشد.
کشف دهانه های انفجاری سیبری، زنگ خطری برای بشریت است. این پدیده نشان میدهد که تغییرات آب و هوایی اثرات مخربی بر محیط زیست دارد و میتواند به وقوع رویدادهای طبیعی غیرمنتظره و خطرناک منجر شود. برای مقابله با این چالش، باید تلاشهای خود را برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای و مهار گرمایش جهانی تشدید کنیم.
__ تکنو دات مرجع اخبار تکنولوژی __